ترمینولوژی تحصیل پزشکی، از علوم پایه تا فارغ التحصیلی

سلام رفیق!

هر شغل و حرفه ای ادبیات خاص خودش رو داره. شما از بقالی سر کوچه تون تا صنف مکانیک های شهرتون رو اگه بررسی کنی میبینی هر کدومشون به زبان خاص خودشون صحبت میکنند. پزشکی و دانشجوی پزشکی هم از این قاعده مستثنی نیست.از اون جایی که پزشکی از علوم بین المللی در دنیا حساب میشه؛ شما باید با ادبیات این زبان آشنا باشید تا بتوانید به راحتی با همکاران خودتون، ارتباط بگیرید و به زبان مشترکی صحبت کنید.

ما در این مقاله سعی کردیم عبارت ها و اصطلاحاتی رو برای شما توضیح بدیم تا وقتی از بقیه میشنوی معنیش رو بفهمی و بتونی کاربرد و مهارت های خودت برای ارتباط با همکارات بالا ببری.

تعدادی از این کلمات مربوط به مقاطع پزشکی و محیط بالینیه. خوب حواست رو جمع کن تا شروع کنیم.

دوره تحصیلی پزشکی به چند مقطع متفاوت تقسیم میشود:

علوم پایه:

به دانشجویان رشته پزشکی از ترم اول تا پایان ترم چهار و یا بعضا ترم پنج علوم‌پایه میگن (به دانشجو های ترم اول چی میگن؟ آفرین ترمک یا جدید الورود منحرف!البته قوانینی که هر ترمکی باید بداند عنوان مقاله‌ای دیگر در سایت ماست که برای مطالعه آن اینجا کلیک کنید.) دانشجو ها در آخر این مرحله با شرکت در آزمون علوم پایه از این مقطع عبور میکنند.

مقاله دروس ترم اول پزشکی

مقاله پنج درس ضروری برای دانشجوی ترم یک پزشکی

مقاله معرفی مقطع علوم پایه

• ترمینولوژی: معنی تحت الفظیش میشه علم بررسی واژه ها اما تو دانشکده پزشکی از دروس مهم زبان تخصصی و پایه علم پزشکی هست که تو مقطع ارائه میشه. تو این درس با واژه های تخصصی علم پزشکی و بیماری ها آشنا میشید. (نظر منو میخوای؟ از آناتومی فیزیولوژی مهم تره چون زبان تخصصی پزشکی رو اینجا یاد میگیری!)
• بیس: آزمون علوم(توی این مقاله مفصل گفتیم چی به چیه!) پایه 200 سوال داره که بعد هر آزمونی یه عددی مشخص میشه که مرز قبولی دانشجو ها حساب میشه مثلا وزرات بهداشت طبق فرمول های خودش میگه بیس آزمون علوم پایه شهریور 1401، 77 هست هرکی بالای این نمره گرفته پاس میشه و زیر اون می افتن.
• استریتی:در آزمون های علوم پایه و پره انترنی به نفرات اول تا سوم را رتبه میگن (تقریبا معدل رتبه های زیر 100 تو یه آزمونی مثل کنکور در نظر بگیرشون). جز این سه نفر 2.5 درصد برتر هر آزمون مشمول امتیازی میشن به نام استریتی. در مورد استریتی و رتبه و تفاوتشون تو یه مقاله دیگه صحبت کردیم لینکش رو برات میزارم. نمرات استریتی و بیس برای هر آزمون علوم پایه متفاوت هست. ولی به صورت میانگین نمرات بالای 160 برای رشته پزشکی و بالای 150 برای دندانپزشکی استریت میشن.
• مقاله استریتی و رتبه شدن رو که از دست ندادی؟
• سالن تشریح: واحد های عملی کلاس های علوم تشریح (آناتومی) در سالن تشریح برگزار میشه. در این کلاس ها آموزش ها از روی کاداور (جسد واقعی) یا مولاژ (شبیه ساز اعضا و ارگان ها) تدریس میشه.

فیزیوپات

این کلمه خلاصه پاتوفیزیولوژی است. شما در این مقطع که دو تا سه ترم هست، فرایند بیماری زایی رو در ارگان های مختلف و سیستم های بدن بررسی میکنید. در واقع پاتوفیزولوژی بر روند بیماریی‌زایی تاکید داره و بهمون جواب میده که چه اتفاقی میوفته تا ما یک دچار یک بیماری میشویم و آیا این علت ها ژنتیکی یا اکتسابی یا... هستن و چطور باعث بیماری میشن. این دوره درعین همپوشانی با فیزولوژی طبیعی بدن(که توی علوم پایه خوندین) در تقابل با اون قرار داره و در واقع علت شناسی بیماری هاست.

• جشن روپوش سفید: انتهای مقطع فیزیوپات دانشجویان جشنی را به عنوان جشن روپوش سفید برگزار میکنن تا رسما ورود خود به بیمارستان و محیط بالینی را جشن بگیرند. (دقت کنید که خودتون برای خودتون جشن میگیرید و دانشگاه نهایتا بهتون یه سالن بده!)
• سمیولوژی: نشانه شناسی یا مهارت های شرح حال گیری و معاینه بیمار؛ سمیولوژِی درسیه که تقریبا تو هر بخشی باشید باهاش درگیر هستید. یه پزشک خوب باید بتونه دقیق از مریضش شرح حال بگیره، به نشانه های مهم توجه کنه، معاینات لازم رو انجام بده. پس درس خیلی مهمیه!
• اسکیل لب: Skill Lab، فارسیش میشه آزمایشگاه مهارت. در عمل محلی برای تمرین و تکرار مباحث عملی و مهارت های بالینیه (قبل از برخورد با بیمار واقعی). تجهیزات و وسایل پزشکی و مولاژ ها، برگزاری کلاس های عملی سمیولوژِی، دوره های تزریقات و حتی برگزاری آزمون صلاحیت بالینی نیز از دیگر کاربری های اسکیل لب هست.

استاجر(کارآموز):

دانشجوی پزشکی در این مقطع برای اولین بار به طور کامل وارد فضای بالینی بیمارستان ها میشه و در کنار اساتید به معاینه و یادگیری با بیمار واقعی میپردازه و همچنین هرچی تا اینجا به صورت تئوری خونده بوده رو به صورت عملی یاد میگیره. دانشجو در این مقطع باید تمام بخش‎های تخصصی پزشکی به طور مثال جراحی، اطفال، داخلی و…. را در بیمارستان ها بگذرونه.

در این دوره دانشجوها زمان بیشتری برای مطالعه دارن و با توجه به اتمسفر بالینی، از مقاطع جذاب برای هر دانشجوی پزشکی هست. هرچی دانشجوی مشتاق تری باشید (ما اصطلاحا بهش میگیم اینترست) و مطالعه بیشتری داشته باشد، تو مراحل بعدی موفق تر خواهید بود. در انتهای این مقطع که تقریبا دو سال یا چهار ترم هست، شما باید در آزمون پره اینترنی شرکت کنید. (معادل علوم پایه در مقطع بالینی) برای عبور از این آزمون شما باید به اکثر این مطالب دو سال تسلط کافی داشته باشید.

شرح حال: از هر استادی بپرسید به شما میگن که اولین کاری که یک پزشک باید یک پرشک برای بیمارش انجام بده، اخذ یک شرح حال دقیق هست. مهم ترین وظیفه و مهارتی که باید در دوران استاجری کسب بشه، مهارت شرح حال گیری و معاینه دقیق هست. (همون چیزی که در کورس های فیزیولوژی یاد میگیرید)

اینترن(کارورز):

دانشجویان بعد از قبول در آزمون پیشکارورزی (پره اینترنی) وارد آخرین مرحله پزشکی عمومی یا اینترنی میشن. همانطوری که از اسمش مشخصه، شما هرچی در دوره کارآموزی یاد گرفتید رو الان به عنوان یک پزشک عمومی انجام میدید. تو این مرحله شما باید برای اولین بار کشیک و شب موندن در بیمارستان رو تجربه کنید.

در دوره اینترنی چون هنوز رسما و قانونا پزشک نیستید پس مسئولیت قانونی ندارید اما در کنار اساتید و رزیدنت ها بر بالین بیمار حضور دارید و اکثر کار های عملی مثل بخیه زدن، سوند گذاشتن برای بیمار و ... رو انجام میدید.

پزشک عمومی و مقاطع بالاتر:

GP: معادل کلمه General Practioner یا همان پزشک عمومی هست.

MD: معادل کلمه Medicine Doctor هست. و باز هم معادل همان پزشک عمومی هست.

دستیار(Resident): ریشه رزیدنت به کلمه انگلیسی آن به معنای مقیم برمیگردد و دانشجوهای دوره تخصص می‌نامند.

بزار واست یه مثال بزنم. رفیقت میگه:
دکتر حسینی رو میشناسی؟ رزیدنت سال دو ارتوپدی!

دکتر حسینی بعد از شرکت در آزمون تخصص و قبولی رشته ارتوپدی رو انتخاب کرده و حالا سال دومی هستش که داره درس میخونه.

به زبون فارسی سلیس به این دوره میگن دستیاری و به رزیدنت ها میگن دستیار تخصصی. تو همین مثال بالا دکتر حسینی دستیار تخصصی رشته ارتوپدی هست.
فوق تخصص:بعضی رشته ها بعد از تخصص تا مقطع فوق هم قابلیت ادامه تحصیل دارند.

فلوشیپ (fellowship): در واقع دوره تکمیلی پس از گذراندن دوره تخصص هست. معمولا 18 ماه و برای بالابردن سطح علمی متخصصین در زمینه‌های مختلف تخصص آن هاست.

بزار برات اینجوری بگم همون مثال بالا رو در نظر بگیر. دکتر حسینی وقتی که فارغ التحصیل میشه، متخصص ارتوپدی هست اما دوست داره به صورت تخصصی روی زانو کار کنه. میتونه وارد دوره فلوشیپ جراحی زانو بشه و بعد از اتمام تحصیلش دکتر حسینی میشه متخصص ارتوپدی فوق تخصص جراحی زانو

اتند: بالاترین سطح علمی در مقاطع آموزش پزشکی متعلق به اتند هست. از رزیدنت های سال چهارم هر رشته‌ای آزمونی گرفته میشه به نام آزمون بورد تخصصی. نفرات برتر این آزمون ها میتونن به عنوان استاد دانشگاه / پزشک کار کنند. حالا اینکه استادیار چیه استاد تمام چیه و ... بماند. نه به درد تو میخوره نه توضیحش در حوصله من میگنجه!فقط شما به عنوان دانشجوی پزشکی حواست به برخورد و رفتارت مقابل اتند باشه!

سایر کلماتی که یک دانشجوی پزشکی بهتره بلد باشه:

بورد: همه متحصصین پزشکی برای عضویت در هیئت علمی یا شرکت در دوره های فوق تخصص یا فلوشیپ باید در این آزمون کشوری تحت عنوان دانشنامه پزشکی شرکت کنند. پس از قبولی مدرکی تحت عنوان بورد تخصصی یا فوق تخصصی یا دانشنامه دریافت میکنند. ( رو تابلوی بعضی از دکترا نوشته دارای بورد تخصصی از فلان دانشگاه،این همونه!)

پاویون: ریشه ای فرانسوی داره و به معنای سازه مستقل هست. در علم پزشکی به مکانی که دانشجویان پزشکی و متخصصین در آن محل استراحت و همچنین شیفت شب خود را سپری میکنند اطلاق میشود. دانشجویان از مقطع اینترنی حق استفاده از پاویون را دارن. (بله استاجر هم حق نداره!)

تریاژ: تریاژ در واقع یک فرایند برای اولویت بندی مراجعین بیمارستان هست که توسط پرستار انجام میشه. ترتیب بندی بیماران برای ارائه خدمات با توجه به وخامت حال بیماران انجام میشه و سطوح مختلفی داره.

مثلا بیماری که دچار ایست قلبی شده و همین الان اومده اورژانس از بیماری که دستش رو بریده و یک ساعت پیش اومده واجب تره پس اولویت انجام اقدام درمانی با اولیه!

اوردر: Order دستورات پزشکی که دکتر مورد نظر برای بیمار بستری یا بیمار قبل از عمل جراحی اش مینویسه. به زمان خودمونی همان معادل نسخه برای بیماران بستری در بیمارستان هست.

مورنینگ: جلسه صبحگاهی برای دانشجویان پزشکی که در آن معمولا اینترن یا گاها رزیدنت های بخش مربوطه از بین بیماران بستری روز گذشته طبق انتخاب اساتید یک یا چند کیس را معرفی میکنند و در رابطه با بیمار و اقدامات انجام شده به بحث و گفتگو میپردازن. (البته که جز مورنینگ بنده خدایی که باید ارائه بده و رزیدنت های کشیک شب گذشته بقیه دانشجو ها خوابن!)

خب رسیدیم به ته خط!دونستن این اصطلاحات برای هر دانشجوی پزشکی ضروریه.در انتها امیدوارم آگاهی از این عبارت ها و اصطلاحات به شما کمک کنه تا با دوستان و همکاران خودتون ارتباط بیشتری بگیرید و نسبت به محیط و مقاطع پزشکی آگاهی بیشتری داشته باشید.

موفق باشید